Obecnie przemysł w dużej mierze opiera się na produkcji przy pomocy maszyn CNC. Opłacalność produkcji zależy nie tylko od czasu pracy maszyny, ale także od czasu, który potrzebujemy na jej przezbrojenie. Czy istnieje sposób na przyspieszenie tego procesu oraz zwiększenie produkcji?
Czym jest przezbrojenie maszyn?
Najprościej mówiąc przezbrojenie maszyny to przygotowanie jej do obróbki materiału. Może ono polegać na ustawieniu programu, mocowaniu detalu i narzędzi czy korekcji narzędzi w programie. Nie da się jednoznacznie określić wszystkich czynności, jakie musi wykonać ustawiacz maszyny, by w pełni ją przezbroić. Wszystko zależy bowiem od tego, jaki detal poddajemy obróbce, ile narzędzi będzie potrzebnych do obróbki czy jak często trzeba dokonywać korekt.
Przykładowe przezbrojenie maszyny może polegać na przygotowaniu detalu, przygotowaniu miejsca pracy, odnalezieniu rysunku technicznego, wyczyszczeniu maszyny przy pomocy sprężarki, przyniesieniu potrzebnych narzędzi (np. calówki, uszczelek czy innych narzędzi), zamocowaniu imadła na stole, sprawdzeniu równoległości, ustawieniu bazy, zamocowaniu narzędzia w oprawkach, zmierzeniu narzędzia, ustawieniu programu, obrotów i osi, zatwierdzeniu programu, wymianie płytek skrawających, wymianie frezu, puszczeniu programu, korekcji ustawień maszyny itp. Czynności te mogą trwać ok. godziny czasu.
Trzeba przyznać, że przezbrajanie maszyny nie jest procesem, który wykonuje się bardzo szybko. Niekiedy trwa on nawet kilka godzin. Dlatego też niektóre firmy wprowadzają do tych czynności różne usprawnienia, które mają na celu skrócenie czasu przezbrajania.
Szybsze przezbrajanie maszyn
Aby usprawnić wszelkie prace produkcyjne, wiele przedsiębiorstw korzysta z metody SMED, czyli szybkiego przezbrajania maszyn. Na czym ona właściwie polega? Przede wszystkim na analizie wszystkich czynności oraz zarejestrowaniu czasu, w którym je wykonujemy. Wszelkie działania dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne, czyli takie które musimy wykonywać przy wyłączonej maszynie i takie, które możemy zrobić, gdy maszyna jest w trakcie pracy. Analiza czynności ma za zadanie wyszczególnić m.in. te czynności, które do tej pory wykonywane były, gdy maszyna była wyłączona, ale możemy je wykonać również w trakcie pracy maszyny. Odpowiednia organizacja pracy w tym przypadku jest kluczem do sukcesu.
Wszelkie usprawnienia, dążące do skrócenia czasu przezbrojenia, polegają m.in. na kontroli zaopatrzenia stanowiska w wymagane narzędzia i przyrządy. Warto pogrupować i opisać wszystkie narzędzia w taki sposób, by pracownik za każdym razem nie musiał ich szukać na całej hali. Narzędzia powinny znajdować się w szafce narzędziowej, która będzie odpowiednio podpisana. Ponadto trzeba poinformować i przeszkolić pracowników, tak by zawsze odkładali narzędzia na swoje miejsce.
Metoda szybkiego przezbrojenia zakłada również zastosowanie pośrednich elementów mocujących, by mocowanie odbywało się jednym ruchem, czyli np. wykorzystywanie zatrzasków zamiast śrub. Warto również tak rozdzielić zadania, by czynności przygotowawcze mogli wykonywać nie tylko ustawiacze maszyn, ale także operatorzy, którzy w danej chwili nie mają zajęć.
Metoda SMED pomaga znacznie skrócić czas przezbrajania maszyny – niekiedy nawet do kilku minut – usprawniając tym samym całą produkcję.
Artykuł przygotowany przez firmę APJ Sikora – precyzyjna obróbka skrawaniem.
