Podczas pożaru, pod wpływem temperatury, konstrukcje są narażone na znaczne obniżenie swojej nośności w krótkim czasie. Na przykład stal w temperaturze powyżej 500 stopni Celsjusza znacząco zmienia swoje właściwości i tym samym sprawia, że ryzyko uszkodzeń rośnie.
Zabezpieczenia przeciwpożarowe konstrukcji stalowych – jakie można wyróżnić?
Aby dokładnie opisać możliwość zabezpieczeń przeciwpożarowych budynku – należy wskazać, że istnieją dwa ich rodzaje:
– bierne – taka ochrona pożarowa bywa również określana mianem pasywnej. To elementy konstrukcji nie ulegające sterowaniu w przypadku pożaru. To tak zwana zimna rezerwa;
– czynne – czyli te, które uruchamiają się w przypadku pożaru (na przykład alarmy, natryski). Zwane są rezerwą gorącą.
Zabezpieczenia ppoż konstrukcji stalowych forma czynna
W ramach zabezpieczeń czynnych można wskazać kilka ich rodzajów. Nie ma konieczności stosowania ich wszystkich jednocześnie, ale może się okazać najefektywniejsze. Pamiętajmy, że urządzenia techniczne (mimo ich odpowiedniego dostosowania do pracy w ekstremalnych warunkach) również mogą ulec uszkodzeniu z różnych względów. Kilka rodzajów zabezpieczenia przeciwpożarowego daje gwarancję poprawnego działania całego systemu.
Wśród zabezpieczeń czynnych wskazać można:
1. alarmy, czujniki – wszelkie urządzenia służące do wykrywania podwyższonej temperatury, zadymienia (uwaga: nie umieszczać w pobliżu miejsc szczególnie popularnych wśród palaczy ze względu na ryzyko uruchomienia alarmu przez dym papierosowy) oraz płomieni. Urządzenie tego typu daje możliwość ostrzeżenia osób przebywających na terenie budynku i tym samym ich ewakuację;
2. systemy ochrony przed rozprzestrzenianiem się pożaru – to różnego rodzaju drzwi ognioodporne, przeciwpożarowe bramy stalowe;
3. kurtyny wodne – znajdują zastosowanie w różnego rodzaju pomieszczeniach zamkniętych, gdzie istnieje potencjalne ryzyko wybuchu pożaru. W takiej sytuacji w drzwiach instaluje się specjalne systemy, z których w trakcie pożaru wydobywa się woda pod wysokim ciśnieniem, zatrzymująca ogień wewnątrz. W budynkach, gdzie pracuje się z innego rodzaju łatwopalnymi substancjami (na przykład gazami) możliwe jest zastosowanie innych środków niż woda;
4. wypełnienie konstrukcji wodą – w niektórych sytuacjach stosuje się również napełnienie elementów konstrukcyjnych budynku wodą (po wybuchu pożaru). W takiej sytuacji odporność ogniowa całości może wydłużyć się nawet o kwadrans w stosunku do pustych elementów stalowych.
Zabezpieczenie przeciwpożarowe konstrukcji stalowych – forma bierna
Wśród form ochrony przeciwpożarowej w formie biernej zastosować można aż trzy rodzaje zabezpieczeń:
1. Natryski ognioochronne – to forma ochronna dla konstrukcji, które same w sobie nie wykazują dużej odporności na wysokie temperatury. Co istotne – natryski nie wpływają na właściwości nośne konstrukcji ani nie powodują jej obciążenia. Taka forma ochrony biernej pozwala zabezpieczyć elementy budujące pomieszczenia od wewnątrz oraz od zewnątrz, a także – co jest wartością dodaną – poprawia wyizolowanie akustyczne budynków. Warstwa ochronna może być bezpiecznie malowana bez ryzyka zmienienia jej właściwości;
2. Zabudowy złożone z płyt – płyty ognioochronne są bardzo trwałym budulcem, chroniącym przed nadmiernym rozprzestrzenianiem się ognia w razie wybuchu pożaru. Złożone są z mieszanki krzemiankowo-magnezowo-wapiennej w odpowiednich proporcjach, pozwalających uzyskać optymalne właściwości ochronne. Taka forma zabezpieczenia przeciwpożarowego znajduje najszersze zastosowanie tam, gdzie konieczna jest bardzo wysoka ochrona. Są bardzo wytrzymałe, dzięki czemu z powodzeniem mogą zastąpić płyty OSB lub drewniane szkielety konstrukcyjne. Jako jedyna forma zabezpieczenia biernego mogą być wykończone w dowolny sposób: nadają się do malowania, klejenia płytek i innych form zdobienia ścian;
3. Farby pęczniejące – przy stosunkowo niedużej utracie powierzchni (farba zajmuje maksymalnie 5000 mikronów) możliwe jest stworzenie powierzchni chroniącej przed rozprzestrzenianiem się ognia. Są wodorozcieńczalne i znajdują szerokie zastosowanie tak we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków. Co istotne, aby zastosowanie farby pęczniejącej było możliwe, konstrukcja stalowa musi być w pełni odtłuszczona, wolna od rdzy oraz kurzu i bardzo dokładnie oczyszczona. Dzięki wysokiej odporności na uszkodzenia, a także trwałości, ten rodzaj zabezpieczania ścian cieszy się dużą popularnością. Konstrukcje pomalowane farbami pęczniejącymi są estetyczne i dobrze działają w razie wybuchu pożaru.
Którą z form zabezpieczenia przeciwpożarowego wybrać?
Dobór odpowiednich form ochronnych dla konstrukcji przeciwpożarowych powinien być dopasowany do potrzeb. Bezwzględnie w każdym budynku powinny znajdować się alarmy przeciwpożarowe, umożliwiające bezpieczną ewakuację znajdujących się na ich terenie osób.
Jeśli zależy nam, by pomieszczenia i konstrukcje stalowe móc pokryć dowolnie wybranymi elementami dekoracyjnymi – dobrym wyborem są płyty ognioodporne. Jednocześnie, największą popularnością cieszą się farby pęczniejące, które same w sobie prezentują się dobrze, a dodatkowo zapewniają wysoki poziom ochrony. Przed ich zastosowaniem należy jednak upewnić się, że stal jest odpowiednio oczyszczona: pominięcie tego kroku może skutkować odpadaniem farby.
Koszt zabezpieczenia przeciwpożarowego konstrukcji stalowych
Całkowity koszt takiego zabezpieczenia jest uzależniony od wybranej formy oraz powierzchni, jaką należy zabezpieczyć. Przeciętnie, opakowanie farby kosztuje około 1000 zł i wykazuje różną wydajność w zależności od malowanej powierzchni.
Z kolei koszt jednego opakowania zaprawy przeznaczonej do natrysków to koszt rzędu 3-4 tysięcy złotych i, podobnie jak w przypadku farb, jego wydajność uzależniona jest od tego, jaką powierzchnię pokrywamy.
Niezależnie od ostatecznej ceny zabezpieczenia, jego wartość rzadko przekracza 2% całkowitej inwestycji budowlanej, a bezpieczeństwo i ochrona przeciwpożarowa są niezwykle istotne, tak z ekonomicznego, jak i moralnego punktu widzenia.
Artykuł powstał przy współpracy z firmą Fireproof24, która specjalizuje się w systemach przeciwpożarowych.
